بازار مسکن از سویی بهعنوان سرپناه و نیاز اولیه خانوار محسوب شده که نوسانهای قیمتی و بهویژه افزایش سریع قیمت در این بازار میتواند تضمین دسترسی آحاد مردم به مسکن را که ازجمله آرمانهای توافقشده در قانون اساسی کشورمان (اصول ۳، ۳۱ و ۴۳) است، مورد چالش اساسی قرار دهد و حتی ممکن است بهعنوان تهدید برای امنیت نیز مطرح شود.
از سوی دیگر مسکن یک دارایی است که تصمیمات اصلی عوامل اقتصادی بهویژه خانوارها آن را تحتتاثیر قرار میدهد؛ بهطوریکه با تغییرات و نوسانهای شدیدی که در قیمت مسکن طی کوتاهمدت بهویژه در کشورمان ایجاد میشود، انتخاب مسکن بهعنوان دارایی بهمنظور حداکثرسازی مطلوبیت داراییها، ثروت برخی خانوارها و افراد را در مقایسه با دیگران بهطور چشمگیری افزایش میدهد که همین موضوع میتواند موجب افزایش فاصله و شکاف طبقاتی شود.
در گزارش پیشرو با استفاده از دادههای آماری پایگاه دادههای آنلاین نامبیو (numbeo) که برمبنای دادههای صندوق بینالمللی پول تهیه شده و وضعیت قدرت خرید مسکن توسط خانوارها را در ۱۰۶ کشور و ۴۵۸ شهر بزرگ جهان موردبررسی قرار داده، تحلیل کردهایم.
نتایج قابل تامل است، ایران در بین ۱۰۶ کشور جهان از لحاظ دسترسی خانوار به مسکن یا نسبت قیمت مسکن به درآمد خانوار شرایط نامطلوبی داشته و در رتبه هفتم جهان است که قیمت مسکن معادل ۳۰ سال درآمد خانوار است.همچنین شهر تهران نیز در بین ۴۵۸ شهر، رتبه پنجم جهان را دارد که خانوار با درآمد فعلی برای صاحب خانه شدن باید ۴۰ سال صبر کند. این ۳۰ سال و ۴۰ سال برای خانهدار شدن درحالی است که در برخی کشورها و شهرهای مورد اشاره در این گزارش، زمان خانهدار شدن خانوارها بین دو تا چهار سال است.